Η Χλωμή Θεά του ουρανού

Μια φορά κι έναν καιρό, πριν από πολλά-πολλά χρόνια, πριν ακόμη να δημιουργηθεί ο άνθρωπος ο θεός Ιζανάγκι που ζούσε σε μια μακρινή χώρα, γνωστή σε μας ως Ιαπωνία, αποφάσισε να πλύνει το δεξί του μάτι και τότε γεννήθηκε ο Θεός της Σελήνης.
Ο Ιζανάγκι έδωσε στο νεογέννητο Θεό το όνομα Τσούκι Γιόμα, που σημαίνει Σελήνη και Μετρώ και του έδωσε την ικανότητα να μάθει στους ανθρώπους τη χρήση ενός πρωτόγονου ημερολογίου. Ο Ιζανάγκι αποφάσισε ότι η Θεότητα της Σελήνης θα είναι αρσενική και για να μην το ξεχνούν οι άνθρωποι τους έβαλε να προσθέσουν δίπλα στο όνομά της, στην αρχαία ποιητική ανθολογία τους, Μανυόσου, τη λέξη Οτόκο, που σημαίνει άνδρας.
Ο Ιζανάγκι έδωσε εντολή στους ανθρώπους να δημιουργήσουν δύο βωμούς για τον Τσούκι Γιόμα, τον έναν στο Ίζε και τον άλλον στο Καντόνι. Οι δύο βωμοί διαθέτουν καθρέφτη που ανήκει στο Θεό Σιντάϊ και του επιτρέπει να εκδηλώνεται. Κάθε χρόνο οι άνθρωποι προσέφεραν στο Θεό της Σελήνης ζωντανά άλογα, που τα έκλεινα σε στάβλο στην αυλή του ναού.
Όποιος πρόσεχε τη Χλωμή Κόρη του Ουρανού, που αιώνες ακολουθεί σιωπηλή και μυστηριώδης τη Γη, διέκρινε –τότε που οι καθρέφτες στις ψυχές των ανθρώπων ήταν καθαροί- την εικόνα ενός λαγού που όλη μέρα φτιάχνει το φάρμακο της Αθανασίας. Επειδή οι Θεοί ήξεραν ότι η κατάρα και η ευλογία των ανθρώπων είναι ότι ξεχνούν, έβαλαν τους καλλιτέχνες να ζωγραφίσουν το λαγό που ζυμώνει, σε γουδί, ζύμη ρυζιού.
Οι Θεοί φοβήθηκαν ότι και πάλι οι άνθρωποι θα ξεχάσουν και γι αυτό στήριξαν το σύμβολο αυτό στο λογοπαίγνιο «κοπανίζω ζύμη ρυζιού για γλυκίσματα», που λέγεται Μόσι-Ζούκι. Έτσι ονόμασαν στην Ιαπωνία και την πανσέληνο: Μόσι-Ζούκι. Βέβαια, οι δύο λέξεις γράφονται με διαφορετικό τρόπο, ωστόσο η ομοιότητα της προφοράς ήταν αρκετή, για να διατηρήσει τη μνήμη.
Στην Κίνα η Πανσέληνος έγινε μία από τρεις μεγαλύτερες γιορτές για τους ανθρώπους. Η μεγαλύτερη γιορτή γίνεται στην Πανσέληνο της φθινοπωρινής ισημερίας. Η Χλωμή Κόρη του Ουρανού γοητεύει, κυρίως, τις γυναίκες και τα παιδιά. Την ημέρα εκείνη οι γυναίκες και τα παιδιά αγοράζουν αγαλματίδια που αναπαριστούν ένα λευκό κουνέλι ή ένα πολεμιστή που φορά κράνος και πανοπλία, αλλά με το ρύγχος του λαγού και προσφέρουν θυσίες, κυρίως καρπούς.
Οι γυναίκες προσφέρουν τα δώρα τους στη Χλωμή ακόλουθο της Γης, μόλις αυτή εμφανιστεί πάνω από τις στέγες των σπιτιών. Σε ορισμένες οικογένειες η θυσία προσφέρεται σε μεγάλο χάρτινο πίνακα που απεικονίζει το ανάκτορο της Σελήνης με τον κάτοικό της το λαγό που φτιάχνει το φάρμακο της αθανασίας. Η θυσία αποτελείται κυρίως από καρπούς. Γλυκά που φτιάχνονται και πωλούνται με την ευκαιρία αυτή και κόκκινο λουλούδι από αμάραντο. Οι άνδρες δεν συμμετέχουν στην τελετή γιατί κατά τη λαϊκή αντίληψη ο λαγός είναι το σύμβολο των διεστραμμένων, άγνωστο γιατί και θεωρείται προστάτης τους.
Η Σελήνη κατοικείται ακόμη και από άλλο ένα πρόσωπο που έγινε η θεά της Σελήνης. Η Τσανγκ Γκο ή Χενγκ Γκο ήταν σύζυγος του Γι του θαυμαστού τοξότη. Μυθολογικό πρόσωπο που σκότωσε με βέλη εννέα ήλιους σε μια ημέρα όπου οι 10 ήλιοι κατά την πρωτόγονη εποχή σκέφτηκαν να ανεβούν στον ουρανό και να κάψουν τη Γη. Ο Γι είχε πάρει από τους θεούς το φάρμακο της αθανασίας η γυναίκα του το γνώριζε και κατά την απουσία του το ήπιε. Ο Γι οργίστηκε και αυτή κατέφυγε στη Σελήνη και ζήτησε την προστασία του λαγού. Τότε έδωσε μάχη ο λαγός με τον Γι και τον ανάγκασε να μην τιμωρήσει τη σύζυγό του η οποία από τότε κατοικεί στη Σελήνη.
Πρόκειται για μια ωραιότατη νέα γυναίκα. Το όνομά της αναφέρεται στα μυθιστορήματα και στα ποιήματα που λένε όταν μιλούν για μια ωραία γυναίκα «Ωραία σαν την Χενγκ Γκο που κατέβηκε από τη Σελήνη».

Στη Λατινική Αμερική, στην Ονδούρα και το Μεξικό, λατρεύονταν επίσης η Σελήνη και υπάρχει ο παράξενος μύθος της «λευκής γυναίκας». Μια λευκή γυναίκα ασύγκριτης ομορφιάς κατέβηκε από τον ουρανό στην πόλη Σεαλκοκουϊν. Εκεί έκτισε ανάκτορο το οποίο διακόσμησε με παράδοξες μορφές ανθρώπων και ζώων και τοποθέτησε στον κύριο ναό μια πέτρα, που από τις τρεις πλευρές της παρουσίαζε μυστηριώδεις μορφές. Ήταν φυλακτό για να νικάει τους εχθρούς της. Αν και παρέμεινε παρθένα, γέννησε τρεις γιούς, που τους μοίρασε τα κράτη της όταν γέρασε. Μετά πήγε το κρεβάτι της στο υψηλότερο σημείο του παλατιού της και εξαφανίστηκε στον ουρανό με τη μορφή ωραίου πτηνού».

Για τους Ασσύριους και τους Βαβυλώνιους ο Θεός-Σελήνη είχε την πρώτη θέση στην αστρική τριάδα. Τα δύο άλλα μέλη ήταν ο Σαμάς, δηλαδή ο Ήλιος, και η Ιστάρ, δηλαδή ο πλανήτης Αφροδίτη. Ο Σιν που στο Ουρ τον λάτρευαν με το όνομα Ναννάρ ήταν γέρος με μακριά γενιάδα στο χρώμα του λαζουρίτη. Συνήθως φορούσε σαρίκι και κάθε βράδυ ανέβαινε στη βάρκα του, που κατ’ άλλους δεν ήταν βάρκα, αλλά το φωτεινό όπλο του Σιν, δηλαδή τον λαμπερό μηνίσκο της Σελήνης και διέτρεχε τεράστιες ουράνιες αποστάσεις. Όσο για την πανσέληνο που σε τακτά διαστήματα έλαμπε στον ουρανό σαν στέμμα ήταν το ίδιο το θεϊκό στέμμα το οποίο τότε το αποκαλούσαν «μύριον του διαδήματος» ή «εκείνος που κανείς θεός δεν ξέρει τί έχει στη βαθιά καρδιά του» επειδή μεταμορφωνόταν συνεχώς με κάποιο μυστήριο. Επειδή έστελνε την λάμψη του μέσα στο σκοτάδι της νύχτας ο Σιν είχε γίνει εμπόδιο στους κακοποιούς και στα εγκληματικά τους σχέδια γι αυτό τα πονηρά πνεύματα ήρθαν σε ρήξη μαζί του και αφού πήραν με το μέρος τους πρώτα τα παιδιά του Θεού τον Σαμάς και την Ιστάρ και ύστερα τον Αντάντ το θεό του κεραυνού κατόρθωσαν να τον επισκιάσουν. Η τάξη αποκαταστάθηκε με την επέμβαση του Μαρδούκ. Ο Σιν είχε και άλλες δικαιοδοσίες σχετικές με τη διαίρεση του χρόνου που του της είχε δώσει ο Μαρδούκ στην αρχή της δημιουργίας με τα εξής λόγια «Στην αρχή του μηνός θα φέγγεις πάνω στη χώρα ψηλός-ψηλός με κέρατα. Αυτό θα διαρκεί έξι ημέρες. Την έβδομη ημέρα θα κόβεις το στέμμα σου στα δυό. Στις 14 θα βγαίνεις ολόκληρος».
Ο Σιν ήταν και σοφός στο τέλος κάθε μήνα οι θεοί τον επισκεπτόταν και συζητούσαν μαζί του. Σύζυγός του ήταν η Νιγκάλ ή «Η μεγάλη Κυρία». Εκτός από τον Σαμάς και την Ιστάρ έλεγαν πως είχε κι άλλο γιο τον Νουσκού θεό της φωτιάς.

Μερικοί σλαβικοί μύθοι και παραδόσεις δίνουν ανθρωπομορφική εικόνα των σχέσεων ήλιου και σελήνης αν και το όνομα του δορυφόρου στη σλαβική Μέσιατζ είναι αρσενικού γένους. Πολλοί μύθοι παρουσιάζουν τον Μέσιατζ σαν ωραία νέα, την οποία ο ήλιος παντρεύεται στην αρχή του καλοκαιριού και την αποχωρίζεται το χειμώνα. Το θεϊκό ζευγάρι Ήλιου και Σελήνης γέννησε κατά του Σλάβους τα άστρα. Όταν οι σύζυγοι μαλώνουν γίνονται σεισμοί. Σε άλλους μύθους ο Μέσιατζ είναι αντίθετα ο σύζυγος και ο ήλιος η σύζυγος. Ένα ουκρανικό τραγούδι μιλά για το ανάκτορο (του ουράνιου θώλου) του οποίου κύριος είναι ο λαμπρός Μέσιατζ στο ίδιο τραγούδι ο ήλιος έχει τη θέση της συζύγου και τα αστέρια θεωρούνται τα παιδιά του ζευγαριού. Στις ημέρες μας απευθύνονται εξορκισμοί στο ωραίο φεγγαράκι με την παράκληση να γίνουν καλά οι άνθρωποι κ.λπ

Στη μυθολογία των Λιθουανών ιδιαίτερη θέση κατέχουν τα ουράνια σώματα. Οι μύθοι για τα αστέρια και τον ήλιο χρονολογούνται από την αρχαιότερη εποχή της λιθουανικής ειδωλολατρείας. Ίχνη τους συναντούμε στο λιθουανικό φολκλόρ ή μάλλον στο λιθουανο-λεττονικό, γιατί η δημοτική λεττονική ποίηση αποτελεί πηγή ιδιαίτερα πλούσια και πολύτιμη. Στη λιθουανική γλώσσα το όνομα του Ήλιου (Σαουλέ) είναι γένους θηλυκού, της Σελήνης (Μένουο) είναι γένους αρσενικού. Γι αυτό στους μύθους η Σελήνη είναι ο σύζυγος ή μνηστήρας ενώ ο Ήλιος η σύζυγος ή μνηστή. Η Σελήνη θεωρούνταν κυρία της νύχτας και ρυθμιστής του χρόνου. Η αστάθεια της διαδρομής της και η αλλαγή της μορφής της ερμηνεύτηκαν στους μύθους των Λιθουανών ως εξής: σύζυγος «άνδρας» του Ήλιου η Σελήνη δεν ήθελε να ακολουθήσει την πορεία της συζύγου του και ερωτευμένος με τον Αυγερινό απομακρυνόταν συνέχεια από τον Ήλιο και πλησίαζε το άστρο της Αυγής. Για αυτό ο θεός Περκούνας τιμώρησε τον σύζυγο Σελήνη κομματιάζοντάς τον με το ξίφος του σε δύο κομμάτια.
(μύθοι ανθρώπων)